نگاهی اجمالی به کتاب“ جنگ با تمام فضای خاکستری و سیاهش دست‌مایه‌ی بسیاری از نویسندگان در طول تاریخ بوده است تا قصه‌هایی از دل جنگ را بازگو کنند که کمتر شنیده شده‌اند. «هاینریش بل» براساس تجربه‌ی زیسته‌اش در دوران جنگ جهانی کتاب «آدم کجا بودی؟» را به نگارش درآورده است که داستانی خواندنی و جان‌سوز از جنگ و تأثیر ویرانی‌هایش بر زندگی مردم است.
کتاب «آدم کجا بودی؟» Wo warst du Adam اثر «هاینریش بل» سال 1951 منتشر شده است. داستان این کتاب به اواخر دوران جنگ جهانی دوم بازمی‌گردد و تلخی‌ها و ناکامی‌های آن دوران را به تصویر می‌کشد. «هاینریش بل» حکایت سربازان خسته را روایت می‌کند و شهر خاکستری و دودگرفته را نمایش می‌دهد. او با قلم توانایش فضای آن دوران را به‌گونه‌ای ترسیم می‌کند که خواننده خود را در آن زمان و مکان تصور می‌کند. ”
نگاهی اجمالی به کتاب“ داستان جدیدی نیست، اما فکر می‌کنم، حداقل برای این کتاب، ارزش دارد که یک بار دیگر آن را تعریف کنم. سال 1998 بود و داشتم فیلم محبوب را در مصاحبه‌ی تلویزیونی زنده با جین سیسکِل، منتقد فیلم بزرگ شیکاگو سان‌تایمز، معرفی می‌کردم و همه‌چیز داشت خیلی آرام پیش می‌رفت تا اینکه اوضاع به هم پیچید. او پرسید: «بگو ببینم، از چی کاملاً مطمئنی؟» اولین بار نبود که مصاحبه می‌کردم. سال‌های سال در مصاحبه‌ها سئوال‌های ترسناکی مثل این را از من پرسیده بودند و هنوز هم می‌پرسند و معمولاً جوری نمی‌شود که هیچ کلمه‌ای برای پاسخ پیدا نکنم، اما باید بگویم جین موفق شده بود مرا گیر بیندازد. با من‌ومن و درحالی‌که می‌دانستم او به‌دنبال چیزی بزرگ‌تر، عمیق‌تر، پیچیده‌تر است، گفتم: «اوه، درباره‌ی این فیلم؟» اما داشتم طفره می‌رفتم تا در ذهنم به پاسخی حداقل کمی منسجم برسم. اما او گفت: «نه، می‌دونی منظورم چیه؛ درباره‌ی خودت، زندگی‌ت، هرچی، همه‌چی...» «اوه، من مطمئنم که... اوه... مطمئنم که، جین، یه کم وقت می‌خوام که درباره‌اش بیشتر فکر کنم.» حالا شانزده سال گذشته و از آن موقع تا به‌حال خیلی به این پرسش فکر کرده‌ام، طوری‌که تبدیل به پرسش اساسی زندگی‌ام شده است: هر شب از خودم می‌پرسم دقیقاً از چه مطمئن هستم. ”